Rodzinne wakacje na kempingu
i podróże po Europie

Strona główna > Podróże > Węgry > Budapeszt > Dzielnica Żydowska

Dzielnica żydowska w Budapeszcie

Zaledwie 10 minut spacerem od Bazyliki św. Stefana w centrum Budapesztu znajduje się dzielnica żydowska zwana Erzsébetváros. To jedna z najpiękniejszych i najciekawszych dzielnic żydowskich w Europie. Podpowiadamy co warto tu zobaczyć.

Historia dzielnicy żydowskiej w Budapeszcie

Pierwsi Żydzi pojawili się w Peszcie pod koniec XVIII wieku, kiedy to zniesiono zakaz osiedlania się ich w tym mieście. Większość pierwszych żydowskich mieszkańców pochodziła z pobliskiej Obudy. Pod koniec XIX wieku społeczność żydowska w Peszcie była już największą na Węgrzech, a na początku XX wieku Żydzi stanowili 1/5 mieszkańców Budapesztu i byli obecni w każdej części miasta.

Oficjalnie dzielnica Erzsébetváros powstała w 1873 roku w wyniku zjednoczenia miasta. Ze względu na zamieszkujące ją mniejszości religijne, znajdujące się tu synagogi oraz fakt, że w czasie wojny na tym terenie wyznaczono Wielkie Getto, w którym w nieludzkich warunkach stłoczono ludność żydowską, obecnie tą część miasta nazywa się dzielnicą żydowską.

Dzielnica żydowska w Budapeszcie – co warto zobaczyć?

Na dość niewielkim obszarze, w promieniu kilkuset metrów znajduje się dzielnica żydowska, bardzo różniąca się od pozostałej części Budapesztu. To tu zachował się tzw. trójkąt żydowski, pokazujący 3 główne nurty judaizmu, których symbolem są trzy synagogi znajdujące się na tym terenie.

Wielka Synagoga w Budapeszcie

Najważniejszym budynkiem sakralnym tej części miasta jest Wielka Synagoga, zwana także Centralną. Wielka Synagoga to największa synagoga w Europie i trzecia co do wielkości na świecie, tuż za budowlą w USA i Izraelu. Znajduje się przy placu Herzla, ma 75 metrów długości i 27 metrów szerokości. Jednocześnie może pomieścić prawie 3000 osób.

W XIX wieku poproszono najwybitniejszych architektów tamtych czasów o przedstawienie projektów nowej synagogi. W konkursie udział wziął m.in. József Hild, pierwszy projektant bazyliki św. Stefana. Wygrał pomysł Ludwiga Förstera, słynnego, wiedeńskiego architekta. Urzekł on komisję nawiązaniami do świątyni Salomona, wykorzystaniem starożytnych i mauretańskich ornamentów, nowoczesnych materiałów oraz nawiązaniem do kościołów chrześcijańskich w okolicy. I o ile wygląd budowli zawierzono Försterowi, tak wnętrze zaprojektował inny architekt biorący udział w konkursie – Frigyes Feszl. Uroczyste otwarcie Wielkiej Synagogi miało miejsce w 1859 roku.

Budowla bardzo ucierpiała w czasie wojny i przez wiele dziesięcioleci była zamknięta. Odbudowano ją dopiero w w latach 90-tych. Dziś udostępniona jest do zwiedzania, organizowane są tu również koncerty muzyki poważnej, a także służy oczywiście celom obrzędowym.

W czasie wojny synagoga znajdowała się na terenie getta, a dziś znajduje się tu tablica upamiętniająca to miejsce, jest też „tablica sprawiedliwych” czyli osób pomagających Żydom oraz cmentarz ofiar. Znajdziecie tu również niezwykle wzruszający pomnik upamiętniający ofiary Holocaustu. Ma kształt płaczącej wierzby, której każdy liść ma wygrawerowane imię i nazwisko ofiar zbrodni. Na terenie Synagogi znajduje się również Muzeum Historii i Religii Żydowskiej.

Synagoga Rumbach

Synagoga Rumbach wybudowana została w XIX wieku wg projektu austriackiego architekta Otto Wagnera. Architekt nawiązał do budowli mauretańskich, szczególnie tych znanych z Alhambry. Znajduje się na ulicy Sebestyéna Rumbacha i należała do umiarkowanych konserwatystów. Obecnie nie jest udostępniona dla zwiedzających, choć często można tu spotkać wycieczki podziwiające budynek z zewnątrz.

Synagoga Ortodoksyjna

Przy ulicy Kazinczy znajduje się trzecia synagoga, która należy do ortodoksyjnych Żydów. Budowa rozpoczęła się w 1911 r. i trwałą dwa lata. Dziś synagoga przy ulicy Kazinczy używana jest przez ortodoksów jedynie w wielkie święta. Na co dzień członkowie wspólnoty modlą się w domach modlitwy. To co warto wiedzieć, to fakt, że okolica synagogi obfituje w koszerne restauracje, piekarnie i cukiernie.

Ruin pubs w Budapeszcie

Dzielnica żydowska to nie tylko zabytki i synagogi. To także popularne na całym świecie ruin puby – bary i dyskoteki umieszczone w ruinach lub opuszczonych budynkach, które są sercem nocnego życia Budapesztu. Bardzo często, wyglądające niepozornie bramy czy drzwi do kamienic prowadzą do unikatowych, imprezowych miejsc. Pomysł na ruin puby zrodził się na początku XXI wieku i szybko został podchwycony. W imprezowej dzielnicy działa ponad 500 barów, restauracji i klubów. Najsłynniejszym ruin pubem i pierwszym jaki powstał w Budapeszcie jest Szimpla przy ul. Kazinczy.

I choć Budapeszt zasłynął w świecie swoimi pubami, to jednak przysporzył mieszkańcom więcej złego niż dobrego. W momencie, gdy tanie linie lotnicze utworzyły połączenia do Budapesztu, miasto zalała fala imprezowiczów. A co za tym idzie wrzaski, regularne zniszczenia, problemy z czystością i mnóstwo śmieci. Większość mieszkańców zmuszona była sprzedać swoje mieszkania i przenieść się do spokojniejszych dzielnic. Instytucje kulturalne przestały istnieć, działają małe sklepy, głównie z alkoholem.  I choć wydaje się, że dzielnica ruin pubów to złoty interes, to prawdopodobnie wkrótce przestanie istnieć. Budynki w których się znajdują zostają powoli zamykane i grozi im rozbiórka. A w ich miejscach wyrastają apartamentowce, modne butiki i restauracje o zupełnie innym klimacie i klienteli.

Gozsdu Udvar, czyli podwórze Gozsdu, to znajdujące się pomiędzy kamienicami, połączone ze sobą pasaże i podwórka. Na wąskiej dwustumetrowej uliczce tłoczą się liczne sklepy i punkty usługowe. Tutaj skusiliśmy się na pyszny, świąteczny obiad składający się z tradycyjnych dań kuchni węgierskiej – gulasz, kaczkę i langosza.

Murale w dzielnicy żydowskiej

Kolejną charakterystyczną cechą dzielnicy są zdobiące budynki murale, co mocno kontrastuje z okolicznymi, szarymi budynkami. Niektóre malowidła są ogromne, jak chociażby mural upamiętniający wygraną Węgrów w meczu piłkarskim z Anglią. Udało nam się też odnaleźć też mural upamiętniający przyjaźń polsko-węgierską.

Noclegi w Budapeszcie

W wakacje wpadamy z wizytą do Budapesztu z campingów położonych nad BalatonemNapfeny, Fured czy ze Strand Holiday.

Zimą wybieramy noclegi w hotelu i korzystamy z promocyjnych ofert na Booking.com 🙂

Booking.com